چه کسی پزشک خانواده را کشت؟
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۳۶۸۰۶
زینب مرزوقی در روزنامه فرهیختگان نوشت: نظام ارجاع یا طرح پزشک خانواده از سال ۸۴ با توافقات صورت گرفته بین مجلس و دولت در روستا‌های سراسر کشور به اجرا درآمد و پس از گذشت پنج سال در ۲۳ بهمن سال ۱۳۸۹ این طرح به‌صورت آزمایشی برای شهر‌هایی با جمعیتی کمتر از ۵۰ هزار نفر در چهار استان خوزستان، سیستان‌و‌بلوچستان و چهارمحال‌و بختیاری و کردستان اجرا شد و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته باید تا پایان برنامه پنجم توسعه در تمام نقاط کشور همه‌گیر می‌شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در بسیاری از کشور‌های جهان نیز طرح پزشک خانواده درحال اجراست و بسیاری از مردم از مزایای اجرای این طرح بهره‌مند می‌شوند، در این طرح بیمار در ابتدا به پزشک خانواده مراجعه و اگر نیازمند درمان‌های تخصصی بود، توسط پزشک خانواده به پزشک متخصص و فوق‌تخصص ارجاع داده می‌شود. امروز پس از چندسال از اجرایی شدن این طرح، آن‌گونه که پیداست طرح پزشک خانواده با اشکالات و ابهامات اساسی روبه‌رو شده است و نهال کاشته‌شده پزشک خانواده در دهه ۸۰ حالا نیاز به هرس دارد.
مشکلات پزشک خانواده روستایی از کجا شروع شد؟در سال ۸۴ که طرح پزشک خانواده اجرا شد، کاربرد بهداری‌ها و خانه‌های بهداشت تغییر کرد و دستورالعمل‌های جدید برای این فضا‌ها نگارش شد. بهیاری یا بهداری‌ها به مراکز جامع خدمات سلامت روستایی تغییر نام دادند و چارت سازمانی نیز برای عناوین جدید این مراکز تعریف شد. همچنین پزشک، ماما، مراقبان سلامت و بهورزانی را در این روستا‌ها مستقر کردند. این افراد علاوه‌بر حضور در این مراکز و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی، به‌صورت سیار و گردشی به روستا‌های تحت پوشش به شکل هفتگی یا ماهانه سر می‌زدند.
آن‌گونه که پزشکان خانواده روستایی می‌گویند، ظاهرا اوایل اجرای این طرح پرداختی‌های خوبی وجود داشت و برای یک کارمند دولت این پرداختی‌ها، پرداختی بدی محسوب نمی‌شد؛ بنابراین پزشکان کم‌وبیش جذب این طرح می‌شدند. رفته‌رفته، اما از سال ۹۲ به بعد و روی کار آمدن قاضی‌زاده‌هاشمی به‌عنوان وزیر بهداشت، طرح تحول سلامت شروع شد. برای طرح تحول سلامت، بودجه خوبی درنظر گرفته شد و طرح تحول را پایه‌ریزی کرد. در پایه‌ریزی این طرح، وضعیت مراکز بهداشت روستایی و پزشکان خانواده روستایی بهبود پیدا کرد و پزشکان خانواده روستایی درآمد خوبی داشتند.
البته در بخش درمان نیز این اتفاق افتاد. به گفته خود پزشکان در گفتگو‌های انجام‌شده با «فرهیختگان»، پزشکان حتی مشاغل اداری‌شان را رها کرده و به روستا‌ها برای کار می‌رفتند. از دلایل اصلی این کار، جذابیت مالی کار در روستا‌ها نسبت به مراکز استان بود. ظاهرا در آن دوره مدیران بسیاری داشتیم که پست‌های خودشان را رها کردند و به روستا‌ها رفتند. پزشکان برای این طرح، انگیزه زیادی داشتند. اگر ساعت کاری‌شان تا ساعت ۲ و ۳ ظهر بود، گاهی تا ۴ و ۵ هم ارائه خدمت می‌کردند. زندگی‌شان تامین بود و نیاز نبود کار دیگری انجام دهند. در مناطق محروم هم برخی پزشکان اصطلاحا بیتوته می‌کردند و می‌ماندند و مریض اورژانسی را ویزیت یا اعزام می‌کردند.
این موارد از‌جمله نتایج اقداماتی بود که با تزریق بی‌حد و حصر بودجه مالی در دوره قاضی‌زاده‌هاشمی در سیستم بهداشت و درمان ما صورت گرفت، رشد کرد و از طرفی هم جذابیت داشت و ارتقا هم پیدا کرد. این تزریق، اما معایب و محاسنی داشت. از معایب آن هدر رفت زیاد منابع بود. اینکه معلوم نبود در بسیاری مواقع این پول‌ها کجا پرداخت می‌شود.
در برخی مواقع حتی شبکه‌های بهداشت و دانشگاه‌ها اصلا نمی‌دانستند با این پول و بودجه‌ها باید چه کار کنند. اما به‌هرحال خدمات به مردم ارائه می‌شود و مردم هم ناراضی نبودند. ساختار‌های فیزیکی‌شان بیشتر شد و مراکز شبانه‌روزی تاسیس شد و گردش مالی‌شان رشد کرد، اما از جایی به بعد پرداختی‌ها هیچ رشد اصولی و صحیحی نداشتند و پا به پای موسسات علمی رشد نکردند، یعنی پس از اینکه یک شوک مالی که به سیستم وارد شد، وضعیت پرداختی‌ها به پزشکان خانواده روستایی فریز شد.
طبق گفته پزشکان خانواده، از سال ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۱ افزایش کلیه پرداختی به یک پزشک یعنی افزایش کارانه‌ها شاید ۲۰ درصد بود. در این مدت که همه چیز رشد داشته است از تورم و رکورد اقتصادی و قیمت‌ها، کارانه پرداختی به پزشکان خانواده روستایی تنها ۲۰ الی ۳۰ درصد رشد داشته و آرام‌آرام جذابیت مالی کار این پزشکان کم شد.
از طرفی دیگر این پزشکان اجازه کار خصوصی هم نداشتند و موظف بودند تمام‌وقت در روستا‌ها بمانند. اکنون، اما کار به‌جایی رسیده پزشکانی که استخدام هستند، چاره‌ای به‌جز سر کردن با وضعیت موجود ندارند و آن‌هایی که طرح می‌گذرانند، اگر بعد از اتمام طرح فرصت شغلی پیدا کنند، از روستا می‌روند. همچنین بسیاری از نیروهای قراردادی هم در این سیستم ماندگار نیستند و کمبود زیادی در سطح مراکز بهداشتی مخصوصا مناطق محروم وجود دارد. چون هرچه منطقه محروم‌تر شده، بی‌نظمی‌های مالی بیشتر می‌شود.
در‌صورتی‌که باید به نیروی کار مناطق محروم بیشتر رسیدگی شود. اما می‌بینیم مناطقی که محروم هستند، در وزارتخانه در اولویت نیستند. این درحالی است که در چنین مناطقی باید پرداختی‌های بهتری هم وجود داشته باشد. این دورنمایی کلی نسبت به وضعیت پزشکان خانواده روستایی است.
پزشکان علاقه‌ای به ارائه خدمت در قالب پزشک خانواده ندارندسیدامیرمحمد ابطحی، پزشک خانواده سابق درباره مزایا و معایب این طرح در گفتگو با «فرهیختگان» درباره وضعیت این روز‌های پزشکان خانواده گفت: «به‌طورکلی استخدام پزشکان خانواده خیلی کم شده است.
با وجود این همه شعار کمبود پزشک در کشور اگر شما محاسبه‌ای اجمالی کنید، می‌بینید ما در هیچ فیلدی برنامه استخدامی خاصی برای پزشکان نداریم. شما استخدام اخیر وزارت بهداشت را ببینید، ۲۵ هزار نیرو می‌خواستند جذب کنند، اما زیر ۹۰۰ پزشک عمومی و متخصص در لیست استخدامی‌شان بود و جالب است که این مقدار هم خالی می‌ماند و پر نمی‌شود، ولی حتی اراده‌ای هم برای استخدام نیروی پزشک نیست.
دوست دارند به‌صورت طرحی یا قراردادی یا پزشکان ضریب کار این فضا را پر کنند. پس اصولا بیشتر پزشکانی که در طرح پزشک خانواده روستایی کار می‌کنند یا طرحی‌اند، یعنی طرح خدمات پزشکان یا فارغ‌التحصیلان پیراپزشکی که به‌صورت اجباری در آن مراکز مشغول به ارائه خدمت هستند.»
ابطحی همچنین افزود: «این شغل تمام‌وقت است و همین مساله هم عمدتا بسیاری از پزشکان را آزار می‌دهد. می‌توانم به شما بگویم که با حکم کارگزینی‌شان حقوق ثابت اینها برابر با بقیه کارمندان دولت است و کارانه‌شان اگر الان بخواهم در سال ۱۴۰۲ با ورژن جدید به شما بگویم، چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ تومان برای کار تمام‌وقت دریافت می‌کنند.
اگر عددی بالای این باشد، عددی استثناست. شاید در مناطق خیلی دورتر. دقیق‌ترش از ۱۸ تا ۳۰ میلیون. ۳۰ خیلی بالاست، اما ممکن است به این عدد برسیم. اگر پزشکی تمام‌وقت، وقتش را در درمانگاه‌های خصوصی داخل شهر حداقل در شهر کلاله که من دارم کار می‌کنم، بگذراند، حداقل ۲۵ تا ۳۰ درصد درآمد بیشتری دارد و برنامه‌اش دست خودش است و نیازی به مرخصی‌گرفتن و چانه‌زدن با سیستم دولتی نیست و آن ساختار‌های دولتی دست‌وپاگیر را هم ندارد و در خیلی از مواقع وقتی بیشتر کار کند، درآمدش بالاتر می‌رود.»
tags # اخبار پزشکی سایر اخبارمنبع: زیسان
کلیدواژه: اخبار پزشکی پزشکان خانواده روستایی طرح پزشک خانواده پرداختی ها روستا ها تمام وقت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت zisaan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «زیسان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۳۶۸۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزییات حادثه مسمومیت پزشکان در مهمانی شیراز/ یک پزشک: مسمومیت با «متانول» نبوده/ هیچ‌کس به کما نرفته؛ خبر نارسایی کلیوی چند تن دیگر کذب است؛ این اشخاص به درخواست خودشان دیالیز شدند
به گزارش جماران؛ خبرآنلاین نوشت: در پی انتشار خبر مسمومیت الکلی ۲۹ نفر از پزشکان در شیراز، یک پزشک می‌گوید: «خبر نارسایی کلیوی چند تن از مهمانان در این حادثه، صحت ندارد و این اشخاص به درخواست خودشان دیالیز شدند.»
اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌های رسمی تا به امروز، حاکی از آن است که طی این اتفاق، چند تن از مهمانان دچار نارسایی کلیوی شده‌اند، یک پزشک زن فوت شده و یک پزشک دیگر به کما رفته است.
خبر «نارسایی کلیوی چند تن از پزشکان» کذب استدکتر هادی یزدانی، پزشک و دکترای حرفه‌ای پزشکی، پیرویِ این موضوع در قالب اطلاعات تکمیلی و معتبر می‌گوید: «خبر فوت پزشک خانم در این حادثه صحت دارد، اما خبری که مبنی بر نارسایی کلیوی چند تن دیگر از پزشکان منتشر شده، به ضرس قاطع غلط است.»
او، به نقل از منابع موثق محلی، اشاره می‌کند: «پنج نفر از حاضران در مهمانی به درخواست خود، دیالیز کلیوی شدند. آزمایش‌های انجام‌شده، نشان‌دهنده اسیدوز خون در این افراد بود؛ که سبب شد این پنج نفر با آگاهی و خواست شخصی دیالیز انجام دهند.»
همچنین بر اساس پیگیری‌های صورت‌گرفته از سوی خبرآنلاین و گفت‌وگو با یکی از پزشکان شیراز، مشخص شد که «هیچ‌یک از این افراد به کما نرفته‌اند و اخباری که پیرامون این موضوع در حال انتشار است، صحت ندارد. حتی خبر «مسمومیت ۲۹ نفر» نیز کذب است؛ زیرا در مجموع حدود پنج [الی شش] نفر دچار مسمومیت شده بودند که با انجام دیالیز، شرایطشان بهبود یافت.»
به بیان ساده‌تر، تنها تلفات ناشی از این اتفاق، فوت یک پزشک زن است و باقی افراد در سلامت کامل به سر می‌برند.
حادثه اخیر، مسمومیت با «متانول» نبوده؛ نتایج آزمایشات چیز دیگری را نشان می‌دهد
در ادامه گفت‌وگو، این پزشک تصریح می‌کند: «مسمومیت اخیر، ناشی از مصرف متانول نبوده؛ چرا که بررسی‌ها و نتایج آزمایشات، مصرف ماده‌ای دیگر به نام «اتیلن گلیکول» را تأیید می‌کند.»
دکتر مهرداد شریفی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نیز پیش‌تر اعلام کرده بود که «مشروبات مورد استفاده در این مهمانی، تقلبی و دست‌ساز و حاوی الکل صنعتی بوده است».
شایان ذکر است که در روند تولید مشروبات الکلی (اتانول)، برخی ترکیبات سمی، به‌ویژه متانول، بدون دخالت خارجی و به مقدار بسیار کم طی فرآیند تخمیر شکل می‌گیرند و سبب سمی شدن نوشیدنی می‌شوند. اما در خصوص اتیلن گلیکول باید گفت که این یک ماده شیمیایی و صنعتی است و معمولاً در فرآورده‌هایی مانند ضد یخ برای موتور اتومبیل استفاده می‌شود و مصرف خوراکی آن به هیچ‌وجه رایج و مرسوم نیست.
دکتر مهرداد اسماعیلیان، متخصص طب اورژانس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این‌باره به خبرآنلاین می‌گوید: «اتیلن گلیکول در فرآیند تخمیر مشروبات الکلی تولید نمی‌شود و اگر نتایج آزمایشات مندرج در پرونده پزشکان مسموم شیراز نشان‌دهنده مصرف اتیلن گلیکول باشد، قدری عجیب است و محتمل است که این ماده به‌صورت دستی و با دخالت خارجی به نوشیدنی‌ها افزوده شده باشد؛ چرا که تشکیل طبیعی آن در مکانیسم تولید الکل جای نمی‌گیرد.»
او ادامه می‌دهد: «اغلب مسمومیت‌های الکلی در ایران ناشی از مصرف الکل‌های دست‌ساز است و به این دلیل که در روند تولید این مشروبات هیچ نظارت و کنترلی روی فرآورده وجود ندارد، تشکیل ترکیبات سمی در الکل ناگزیر است.»
تا وقتی سطح اتانول در خون بالا باشد، علائم مسمومیت ظاهر نمی‌شوند مراجعه به پزشک در ساعات اولیه را جدی بگیریدیکی از عمده مشکلاتی که در خصوص مسمومیت‌های الکلی مطرح است، تعلل در مراجعه به مراکز درمانی است؛ که البته این قصور از سوی مصرف‌کننده نیست، بلکه علائم با تأخیر بروز پیدا می‌کنند. به عبارتی، مصرف‌کننده در ساعات اولیه هیچ‌گونه اختلال بینایی، کاهش سطح هوشیاری، مشکلات مغزی و ... را تجربه نمی‌کند.
اسماعیلیان در توضیح این مسئله می‌گوید: «علت دیر نمایان شدن علائم مسمومیت این است که در لحظات نخست پس از مصرف مشروبات الکلی، سطح اتانول در خون بالاست؛ اما به مرور و با پایین آمدن سطح اتانول در طی فرآیند جذب و متابولیسم، متانول خود را نشان داده و عملکرد بدن فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ آن وقت تازه علائم مسمومیت نمود پیدا می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «بسته به میزان مصرف، شدت علائم و زمان بروز آن در افراد متفاوت است؛ حتی در برخی موارد ممکن است علائم تا ۲۴ ساعت بعد هم ظاهر نشوند و فرد متوجه مسمومیت نشود. اما در اغلب موارد ۶ الی ۱۲ ساعت پس از مصرف، علائم نمود پیدا می‌کنند.»
مسمومیت با متانول چگونه از مسمومیت با اتیلن گلیکول تمییز داده می‌شود؟
بنا به گفته این متخصص طب اورژانس، عمده عوارض مصرف متانول، مغزی است؛ به طور مثال در پی مصرف متانول، ممکن است مصرف‌کننده در پی علائم عصبی، دچار کاهش سطح هوشیاری شود، یا اعصاب چشمی درگیر شوند که در بر دارنده اختلالات بینایی و حتی کوری است. در مواردی که حجم مصرف بسیار زیاد باشد، فرد دچار ایست قلبی-تنفسی می‌شود و احتمال مرگ بالاست.
اما عوارض مسمومیت با اتلین گلیکول اغلب کلیوی است، هرچند عوارض مغزی نیز در این مورد قابل مشاهده است اما سطح آن نسبت به مسمومیت با متانول کمتر است و در عوض، صدمات کلیوی جدی‌تر، اختلال در عملکرد قلبی، ریوی و حتی مرگ را به همراه دارد.
اسماعیلیان در رابطه با نحوه تشخیص دقیق نوع مسمومیت می‌گوید: «آزمایش گاز خون شریانی (ABG)، بهترین راه برای تمییز مسمومیت با اتیلن گلیکول از متانول است؛ که طی آن اگر در ادرار مصرف‌کننده، «کریستال کلسیم اگزالات» مشاهده شد، مسمومیت با اتیلن گلیکول تشخیص داده می‌شود.»
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند